استخاره استخاره با قرآن
آیا استخاره گرفتن حقیقت دارد یا خرافات است؟ آینده نگری و آگاهی از سرنوشت کاری,گرفتن استخاره برای آگاهی از خوب یا بد بودن کار,استخاره گرفتن,آیا گرفتن اسخاره حقیقت دارد یا خرافات است؟,استخاره خرافه است یا واقعیت دارد؟,همه چیز درباره استخاره گرفتن,آینده نگری با استخاره گرفتن,اطلاع و آگاهی از سرنوشت کار و آینده کار با گرفتن استخاره
آیا استخاره گرفتن حقیقت دارد یا خرافات است؟ آینده نگری و آگاهی از سرنوشت کاری
یکی از کار هایی که امروزه مردم در کار های مختلف به آن متوصل می شوند،استخاره است.
آنچه در رفتار و گفتار مردم به چشم می آید،این است که با استخاره می خواهند آینده نگری کنند و از سرنوشت کاری که می خواهند انجام دهند با خبر شوند.
به نظر می آید بیشتر مردمی به استخاره گرایش پیدا می کنند که اهل مشورت کردن،فکرکردن و تحقیق بررسی نیستند. این گروه سعی می کند با حجاب قرار دادن کتاب آسمانی و گرایش به استخاره از زیر بار مسوولیت ها شانه خالی کنند.این برخورد با قرآن و گرایش به این حرکت در حالی انجام می شود که ما در قرآن با آیاتی برخورد می کنیم که ما را به مشورت و فکر کردن و استفاده از عقل دعوت می کنند.نکته قابل توجه دیگر در این زمینه این است در هیچ کجا شاهده نبوده ایم که انسان های بزرگ به جای فکر کردن و اندیشیدن به استخاره پناه ببرند.
امروز به جای آنکه ما قرآن و کتاب های مقدس را برای هدایت و راهنمایی مورد استفاده قرار دهیم،با آن ها به شکلی ابزار همانند لوازم جادوگری و یا تذئینی برخورد می کنیم.
به راستی قدر و منذلت قرآن که کتابی آسمانی و نجات د هنده جاهل ترین مردم زمین بوده است،تا این اندازه پایین آمده که آن را در اندازه ای کوچک و به شکل کتاب های بازاری منتشر و به عنوان کتابی که می توان با آن آینده خود را پیشگویی کرد فروخت!؟
متاسفانه عده ای قرآن را به یک وسیله تجارت و همان طور که گفته شده ابزار جادوگری تبدیل کرده اند که هر کسی می تواند با آن سرنوشت را مشخص کند! این صفت در حالی به قرآن داده که هیچ آیه و یا حدیثی دیده نشده است که بگوید:«قرآن کتاب استخاره است».
دیروز قرآن را تنها برای مردگان و اموات می خواندند و امروز می خواهند بگویند قرآن بهترین وسیله برای پی بردن به آینده است. می خواهند دختر شوهر بدهند، پیش از تحقیق و برسی استخاره می کنند!می خوا هند تجارت کنند ،استخاره می کنند. به گفته دوستی ، این روزها دزد ها هم برای رفتن به دزی استخاره می کنند!
این تفکر غلط نه تنها در بین عوام که در قشر تحصیل کرده هم را یج شده است.
به جای توکل به خدا و بررسی درست شرایط،برای هر چیز و هر کس استخاره می کنیم و نام این حرکت خود را احترام گذاشتن به قرآن و خدا،اسم گذاشته ایم .
علامه طباطبا ییانسان وقتی بخواهد به کاری دست بزند ناچار است زیر و روی آن کار را بررسی نموده و تا آنجا که می تواند فکر خود را که غریزه و مو هبتی است خدا دادی بکار بیندازد و چنان چه از این راه نتواست صلاح خود را در آن کار تشخیص دهد نا گزیر باید از دیگران کمک فکری گرفته و تصمیم خود را با کسانی که صلاحیت مشورت و قوه تشخیص صلاح از فساد را دارند در میان بگذارند،تا با کمک فکر آنها خیر خود را در انجام دادن و ترک آن کار تشخیص دهد،و اگر از این راه هم چیزی دست گیرش نشد چاره ای جز اینکه متوسل به خدای خود شده و خیر خود را از او مسئلت نماید ندارد.
:
متاسفانه یکی ا زچیزهایی که به دین و اندیشه صدمه زده و می زند برداشت های سر خود از مسایل و سخنان آسمانی است. انسان های سود جو و تن پرور از تمام مطالب همیشه آن قسمتی که راحتر و به نفع آنهاست را مطرح می کنند و یا به سود خود تغییر می دهند.
در حقیقت،ما«مسائل را آن طور که هست نمی بینیم ،آن طور که دوست داریم باشد می بینیم»آن وقت اگر مشکلی پیش بیاید به گردن خدا می اندازیم.
استخاره چیست؟
استخاره در اصطلاح دینی،یعنی در خواست خیر و خوبی از خدا.
یعنی با انجام کاری که معمولا نماز و دعا* است از خدا می خواهیم که راه بهتر را برای ما مشخص کند و ما را به خیر برساند. .
«علاوه بر نماز استخاره و دعا،به روش های خاصی نیز در این مورد اشاره شده که گاه سندیت آنها مورد بحث و تامل است» (دایرة المعارف بزرگ اسلامی)استخاره به قرآن از آن جمله است.
زنده یاد “علامه طباطبا یی” در مورد استخاره به قرآن می گوید:«حقیقت امر این است که انسان وقتی بخواهد به کاری دست بزند ناچار است زیر و روی آن کار را بررسی نموده و تا آنجا که می تواند فکر خود را که غریزه و مو هبتی است خدا دادی بکار بیندازد و چنان چه از این راه نتواست صلاح خود را در آن کار تشخیص دهد نا گزیر باید از دیگران کمک فکری گرفته و تصمیم خود را با کسانی که صلاحیت مشورت و قوه تشخیص صلاح از فساد را دارند در میان بگذارند،تا با کمک فکر آنها خیر خود را در انجام دادن و ترک آن کار تشخیص دهد،و اگر از این راه هم چیزی دست گیرش نشد چاره ای جز اینکه متوسل به خدای خود شده و خیر خود را از او مسئلت نماید ندارد.
و این همان استخاره است و آینده صاحب استخاره از خیر و شر عینا مانند آینده کسی است که استخاره نکرده؛و کار خود را با فکر و مشورت انجام داده است»( ترجمه تفسیرالمیزان ،سیدمحمّدباقر موسوی همدانی ج 11ص207باتلخیص).
پس،باید گفت:استخاره توکل کردن به خداوند و تلاش و تحقیق بیشتر است؛ نه اینکه پیش از هر کاری با زمزمه کردن یک سوره و باز کردن قرآن و معنا کردن آیه ی نخست یا پایان تصمیم گیری کنیم! قرآن هم کتابی مقدس و کار کرد آن فراتر از این گونه نگاه هاست،
استخاره به معنای طلب خیر است؛ یعنی انسان از خداوند بخواهد که او را به نیکی و خیر برساند. کلمة استخاره بعد ها به تفأل بر قرآن و انجام با تسبیح یا به نحو دیگر (استخاره ذات الرقاع) مصطلح شده است. مردم از استخاره عمل تفأل را می فهمند و متأسفانه بسیاری از ایشان نمی دانند که استخاره چیست و در چه مواقعی می بایست استخاره کرد! آیا اگر حکم استخاره خوب یا بد آمد، این حکم الزام آور است یا خیر؟ یعنی اگر کسی علیه نتیجة استخاره عمل کرد باید منتظر عواقب آن باشد یا آن که عواقبی در پی نخواهد داشت؟
خداوند انسان را عاقل آفرید که با کمک عقل بتواند از گمراهی و ظلمت نجات پیدا کند. عقل در تمام ابعاد زندگی چون چراغ هدایتی است که نورافشانی کرده و جهالت را از بین می برد.
بنابراین می بایست در هنگام تصمیم بر هر کاری ابتدا عقل خود را حاکم کرده و از آن نظر بخواهد، مثلاً برای ازدواج، عقل می گوید: فردی را برای همسری برگزین که دارای اصالت خانوادگی بوده و از اخلاق و ایمان برخوردار باشد.
فهم این موضوع همگانی است. کیست که نداند؟ پس اگر پسری عاشق دختری شد یا بر عکس و این عشق او را کور کرد و عقل فراموش شد، پس از آن که عطش عشق فرو نشست، دیگر جلوه ای از عقلانیت دراین زندگی دیده نمی شود و زندگی دستخوش حوادث و پیامدهای ناگوار خواهد شد. استخاره همیشه بعد از تحقیق و استشاره (مشورت) است. حال اگر بعد از مشورت نیز عقل راه به جایی نبرد و هنوز زاویه هایی وجود دارد که ناشناخته مانده است، در این صورت برای اطمینان خاطر و نجات از سردرگمی، به شخص عالمی مراجعه کرده و از او می خواهند که به قرآن تفأل زند تا با راهنمایی این کتاب آسمانی، از حیرت و اضطراب بیرون آید.
مشورت نیز می تواند تأثیر بسیاری در رفع اضطراب و شک بگذارد. قرآن می فرماید: «و شاور هم فی الأمر؛ ای پیامبر! در کارها با آنان مشورت کن».
بنابراین استخاره در امر ازدواج همواره باید بعد از تحقیق و تفحص از اخلاق و تدین طرف مقابل و پس از مشورت با کسانی که صاحب نظر در این مسائل هستند، صورت بگیرد. بدیهی است اگر عقل و مشورت، شخص را مورد تأیید قرار داد، نیازی به استخاره نیست،
پس از تحقیق و مشورت اگر نیاز به استخاره شد، یک نوبت بیشتر نباید استخاره کرد. با توجه به آنچه نوشته اید که «تحقیق کردم، دیدم هیچ مشکلی وجود ندارد» بنابراین نیازی به استخاره نیست و باید بر خدا توکّل کنید و اقدام نمایید. با دادن صدقه و توکّل بر خدا، بر خلاف استخاره عمل کردن به خواست خدا مشکلی به وجود نمی آورد.
در اینترنت سایتها و وبلاگهای کسب درآمد جهت جذب مشتری از این ترفند استفاده می کنند تا بتوانند از این طریق مشتری بیشتری برای کالاهای شان بیایند، و نام آن را استخاره آنلاین و یا استخاره با قرآن می نامند!
آیا حقیقت است یا خیال ؟
واقعیتش این است که این افراد خودشان از قبل ترجمه آیاتی را بعنوان ذخیره قرار میدهند و سپس با کلیک کاربر یکی از آن آیات برای کاربر ظاهر می شود که نام آن را نتیجه استخاره می نامند، که با حقیقت همخوانی نداشته و هیچ کمکی به کسی نخواهد شد.
اگر ما عمیق تر به موضوع بنگریم در می یابیم که استخاره چیز دیگراست و این ترفند شبیه فال گرفتن است ، استخاره عبارتست از دعایی که شخص بعد از انجام دو رکعت نماز سنت آن را می خواند . و این عمل که قرآن را باز کرد و هر چه در آمد نتیجه فال یا استخاره است این عمل خرافه ای بیش نیست، در قرآن نیامده تا با آن چنین کارهای مضحک و بی معنایی کرد، بلکه برای ارشاد و هدایت مردم نازل شده، چنانکه می فرماید:
« ذَلِکَ الْکِتَابُ لاَ رَیْبَ فِیهِ هُدًی لِّلْمُتَّقِینَ» (بقره 2)
یعنی: آن کتاب با عظمتی است که شک در آن راه ندارد؛ و مایه هدایت پرهیزکاران است.
در ضمن درهیچ جای قرآن و یا روایت صحیحی نیامده که این عمل جایز است! آیا خدا خودش فرموده و یا پیامبر صلی الله علیه وسلم فرموده اند؟
اگر دلیلی برای جواز اینکار وجود ندارد، پس چرا سرخود و فقط به دلیل شنیده هایی از مردم بی اطلاع از دین، عمل می کنید و دین و عقیده ی خود را مخدوش می کنید.
خداوند متعال در مورد پیروی کردن از سخنان بدون دلیل می فرماید:
« وَلاَ تَقْفُ مَا لَیْسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ إِنَّ السَّمْعَ وَالْبَصَرَ وَالْفُؤَادَ کُلُّ أُولئِکَ کَانَ عَنْهُ مَسْؤُولاً» (اسراء 36)
یعنی: «و چیزی را که بدان علم نداری دنبال نکن» به این ترتیب، خدای متعال نهی میکند از اینکه انسان چیزی بگوید یا به چیزی عمل کند که به آن علم ندارد. «زیرا گوش و چشم و قلب، همه مورد پرسش واقع خواهند شد» یعنی: از صاحب آنها پرسیده میشود که این حواس خود را در چه راهی به‌کار گرفته است زیرا حواس انسان آلات‌وابزاری اند که اگر او آنها را در خیر به‌کار گیرد، سزاوار دریافت پاداش است و اگر آنها را در شر به‌کار گیرد، سزاوار عقاب می‌باشد. به‌قولی: خداوند عزوجل این اعضا را در هنگام پرسش از آنها به نطق می‌آورد و آنها از آنچه که صاحبشان انجام داده است خبرمی‌دهند. چنانکه آیات و احادیث گواه این حقیقت است.
بنابراین این عمل حرام است و جزو سخنان باطلی است که متاسفانه عده ای از جاهلان آنرا بین مردم ترویج میدهند .
و این عمل نوعی تلاعب و سبک پنداشتن کلام الله است، که جزو ساده لوحان و جاهلان چنین عملی را انجام نمی دهند.
اسلام فالگیری را رد می کند
فال گرفتن و اعتقاد به آن از جمله مسائل باطلی است که اسلام آنرا تایید نمی کند بلکه با آن مبارزه می کند و اعتقاد به فال یا فال گرفتن منافی با توحید است .
رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: « مَنْ أَتَی عَرَّافًا فَسَأَلَهُ عَنْ شَیْءٍ لَمْ تُقْبَلْ لَهُ صَلَاةٌ أَرْبَعِینَ لَیْلَةً »: (هرکس نزد فال گیری برود و از او درباره‌ی چیزی سوال کند، نماز چهل روز او قبول نمیشود). مسلم
روش صحیح استخاره چیست ؟
استخاره یعنی طلب خیر کردن، و هر کس قصد انجام کار مهمی نمود، مستحب است در مورد آن از خداوند متعال طلب خیر (استخاره) کند، و همانطور که مگویند: ” ما خاب من استخار و ما ندم من استشار “، یعنی: “کسی که استخاره میکند زیان نمیبیند و کسی که مشورت میکند پشیمان نمیشود”.
پیامبر صلی الله علیه و سلم فرمود : هرگاه کسی از شما خواست کار مهمی را انجام دهد دو رکعت نماز غیر فرض بخواند؛ سپس بگوید : (اللهم إنی أستخیرک بعلمک و أستقدرک بقدرتک، وأسألک من فضلک العظیم. فإنک تقدر و لا أقدر، و تعلم و لا أعلم و أنت علام الغیوب، اللهم إن کنت تعلم أن هذا الأمر خیر لی فی دینی و معاشی و عاقبة أمری – أو قال فی عاجل أمری و آجله – فاقدره لی و یسره لی ثم بارک لی فیه، وإن کنت تعلم أن هذا الأمر شر لی فی دینی ومعاشی وعاقبة أمری – أو قال : فی عاجل أمری و آجله – فاصرفه عنی و اصرفنی عنه، و اقدر لی الخیر حیث کان ثم رَضِّنی به” و یسمی حاجته) روایت بخاری
یعنی: “خداوندا! به سبب علمت از تو طلب خیر می‌کنم و به سبب قدرتت از تو طلب قدرت می‌کنم و از فضل عظیم تو می‌خواهم، چون تو توانایی و من ناتوانم، وتو می‌دانی و من نمی‌دانم، و تو بسیار دانای غیبی، خداوندا اگر می‌دانی که این کار … برای دین، دنیا و عاقبت کارم – یا فرمود برای حال یا آینده‌ام – خیراست آنرا برای من مقدر و آسان گردان و سپس در آن برکت بیانداز، و اگر می‌دانی که این کار … به مصلحت دین، دنیا و عاقبت کارم – یا فرمود برای حال یا آینده‌ام – نیست، آنرا از من دور کن و مرا از آن منصرف نما و خیر را هر جا که هست برایم مقدر فرما و مرا از آن خشنود نما”، سپس حاجتش را (در بین نقطه چین ذکر شده) بیان کند.
در مورد قبولی و نتیجه استخاره، چند حالت ممکن است برای او رخ دهد:
اگر آن مسئله برایش خوب باشد، قلبش برای انجام آن میل پیدا میکند، پس آنرا انجام میدهد .
اگر آن مسئله برایش بد باشد، قلبش برای انجام آن نفرت و یا کراهت پیدا میکند، پس آنرا ترک میکند.
پس از استخاره ، کارش را ادامه میدهد اگر برایش خیر باشد ادامه پیدا میکند و اگر برایش شر باشد از آن منصرف کرده خواهد شد ( این یک نظراست ).
از شروط قبولی استخاره این نیست که حتما باید خوابی در مورد انجام و یا ترک مسئله ای را ببیند، ولی احتمال دارد که کسی خوابی نیز پس از استخاره ببیند که تعبیرش بیانگر انجام و یا ترک آن مسئله باشد، ولی تعبیر آن خواب را باید از معبرین خواب برسید تا مفهوم آنرا برایش بازگو کنند.
اگر حالت تمایل و یا تنفر قلب برایش رخ ندهد، استخاره را تکرار کند، ولی حد اکثر سه بار استخاره را انجام دهد .
اگر باز هم برایش انجام و یا ترک آن مسئله اثری در قلبش ندید، پس آن کار را ترک میکند و یا انجام میدهد و اگر برایش خیر باشد کار برایش آسانتر میشود و ادامه پیدا میکند، و اگر خیر نباشد با موانعی روبرو میشود و از آن منصرف کرده میشود، ولی بهتر است که مسئله اش را با اهل علم و حکمت و دلسوز مشورت کند تا او را بهتر راهنمایی کنند، زیرا همانطور که میگویند: “ما خاب من استخار و ما ندم من استشار”، یعنی: “کسی که استخاره میکند زیان نمیبیند و کسی که مشورت میکند پشیمان نمیشود”