مثنوی ( الا ای آهوی وحشی کجایی )

آهای ای آهوی وحشی! کجا هستی؟ من و تو اشتراکات زیادی با هم داریم

هر دو نفر تنها، هر دو نفر سرگردان، هر دو نفر بی‌کس هستیم. همه، اعم از وحشی و اهلی، در جلو و پشت سرت، به کمین تو نشسته‌اند.

بیا تا از حال یکدیگر آگاه شویم. خواسته‌های همدیگر را تا جایی که می‌توانیم، برآورده سازیم.

که می‌بینم که این دشت پرآشوب، چراگاهی خوش و خرم ندارد.

چه کسی خواهد رفت؟ بگویید ای دوستان. ای دوستان انسانهای بی‌کس. ای یاران انسانهای غریب.

شاید که خضر خجسته پی بیاید و از مبارکی همتش، گشایشی در کارها ایجاد کند.

شاید الان زمان وفاداری فرا رسیده است که استخاره‌ کرده‌ام و آیه «لاتذرنی فردا» (پروردگارا! تنهایم نگذار) آمده است.

این چنین از پیر دانا به یاد دارم و هرگز آن را فراموش نکرده‌ام

که :«روزی در سرزمینی، رندی ره نشین، با لطف به رهروی گفت:

ای سالک (رهرو) در کوله‌بارت چه داری؟ اگر دانه‌ای داری، بیا و دامی پهن کن.

سالک به او جواب داد: در کوله‌بارم دام دارم، ولی تنها سیمرغ شایسته شکار شدن به دست من است.

رند راه‌نشین به او گفت: چگونه می‌توانی ردی از او بگیری و نشانی‌اش را پیدا کنی؟ چراکه نشانی آشیانه او بر ما آشکار نیست.»

هنگامی که آن سرو روان همراه با کاروان شد، همانند سرو، دیده‌بان او باش.

جام شراب و پای گل را از دست نده. ولی در عین حال، از روزگار مست (که کردارش عاقلانه و پیش‌بینی شده نیست) هم غافل نباش.

کنار سرچشمه آبی و در لب جویباری، نم نم اشکی و زمزمه‌ای با خود

چگونه نیازمندی من به همراه خودش وزن و آهنگ می‌آورد که خورشید ثروتمند هر چه داشت را بخشید.

به یاد درگذشتگان و دوستداران، با ابر بهار همراه شو (گریه کن)

آنچنان بی‌رحمانه شمشیر جدایی را بین ما زد، که انگار اصلا از ابتدا هیچ آشنایی‌ای بین ما نبوده است.

هنگامی که آب روان با صدای ناله مانندش به پیشت آمد، او را با آب چشم خود یاری کن

ای مسلمانان! ای مسلمانان! ترا به خدا ببینید که آن همدم قدیمی مدارا نکرد.

شاید که خضر خجسته پی بتواند که این تنها را به آن تنها برساند.

تو جواهر را ببین و از خرمهره (چیز بی‌ارزش) صرفنظر کن. از رشته کردن آنچه که نامدار نیست (خرمهره) صرفنظرکن.

هنگامی که من ماهی قلم را به نگارش درمی‌آورم، تو تفسیر آن را از آیه «نون و القلم و ما یسطرون» بپرس.

روان را با عقل مخلوط کردیم و با بذری که از آن حاصل شد، کشت کردیم.

شادی‌بخشی در این ترکیب پیدا است که تازگی و زیبایی شعر و مغز جان اجزای آن است.

بیا و از عطر این بوی خوش امیدواری، مشام جانت را تا ابد معطر کن

که این نافه، از چین یقه پری بدست آمده است، نه از آن آهویی که از مردم فراری است.

ای یاران، قدر همدیگر را بدانید. هنگامی که شرح (آیه‌ها) آشکار است، (متن آیه‌ها را) از حفظ نخوانید.

سخنان اندرزگو همین است که هجران و دوری همانند دشمنی که سنگ پرتاب می‌کند، در کمین شما نشسته است.